2013-08-08 14:15:49
Καλοκαίρι 2013... οι φωτιές επαναλαμβάνονται , οι καταστροφές το ίδιο.. Ένα κομμάτι της Ελλάδος καταστρέφεται κάθε καλοκαίρι και αρκετοί τραυματίζονται ή και πεθαίνουν ακόμα.
Σε συζήτηση χθεσινοβραδινή με συναδέλφους μπήκε το καίριο ερώτημα λοιπόν .. ΓΙΑΤΙ;.... γιατί είναι τόσο δύσκολο με δυνάμεις αρκετά μεγάλες συγκριτικά για τις περιοχές προστασίας να προληφθεί (κυρίως) και να κατασβεστεί μετά μια πυρκαγιά που σίγουρα δεν έχει καμία σχέση με φωτιές π.χ. που έχουν σε Αυστραλία ή ΗΠΑ Η απάντηση είναι μία για μένα.... Έλλειψη γνώσης διαχείρισης κρίσεων και καταστροφών από τον πιο χαμηλόβαθμο μέχρι τον πιο υψηλόβαθμο κρατικό αξιωματούχο στον τομέα προστασίας. Εξηγούμαι.... αυτό που έχω δει σε άλλες χώρες σε καταστάσεις παρόμοιες που περιλαμβάνουν απειλή κατά ανθρώπινης ζωής, αλλά και αυτό που έχω μάθει στα σεμινάρια και εκπαιδεύσεις σε ειδικά μαθήματα από πηγές εξωτερικού είναι το εξής:
Σχεδιασμός, πρόληψη, συντονισμός,επικοινωνία, δράση/επανάκαμψη-επιδιόρθωση, απολογισμός, βελτίωση σε ένα συνεχή αέναο κύκλο ανά περιστατικό. Τι σημαίνει αυτό;
1.Σχεδιασμός.... το κομμάτι αυτό εμπεριέχει την άψογη καταγραφή ΟΛΟΥ ΤΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ προστασίας (Οχήματα, προσωπικό, εξοπλισμός) εθελοντές και επαγγελματίες όπου γίνεται και αξιολόγηση του , συν τοποθέτηση του σε σημεία-περιοχές για την δυνατόν καλύτερη κάλυψη αναγκών. Έτσι αν μείνουμε στην Ελλάδα , θα πρέπει π.χ. σε μια φωτιά ή άλλη καταστροφή σε συγκεκριμένη περιοχή, ο αξιωματικός επικεφαλής να γνωρίζει ότι έχει Χ αριθμό οχημάτων και Χ αριθμό άμεσης δράσης ατόμων συν οτι είναι σε επιφυλακή. Αυτό δίνει την δυνατότητα ΕΞΑΡΧΗΣ να γνωρίζει τις δυνατότητες του και να καλέσει αν και εφόσον χρειάζεται .. ενισχύσεις από το πρώτο λεπτό χωρίς να χαθεί χρόνος.
2. Πρόληψη.. η πρόληψη σαν διαδικασία γίνεται πολύ ευκολότερη με το παραπάνω αφού είναι γνωστά τα μέσα και οι δυνατότητες και μπορεί έτσι κάποιος να οργανώσει την κατάσταση με τέτοιο τρόπο που να έχει τα βέλτιστα αποτελέσματα. Αν δεν γνωρίζεις όμως τι έχεις και που το έχεις , είναι λογικό να το αφήνεις και αναξιοποίητο.
3. Συντονισμός-επικοινωνία. Έχοντας μια πολύ καλή εικόνα στο τι εστί αντιμετώπιση περιστατικού το μόνο που θα πω είναι πως στην Ελλάδα ο συντονισμός και επικοινωνία είναι ένα ανέκδοτο. Θα φέρω παράδειγμα αντιμετώπισης περιστατικού στο εξωτερικό σε πραγματικό χρόνο Το περιστατικό δίνεται... ο χώρος αποκλείεται ΑΜΕΣΑ από την αστυνομία και απομακρύνονται από την επικίνδυνη περιοχή όλοι οι μη σχετιζόμενοι με την επιχείρηση (ακόμα και αν είναι κάτοικοι) πρώτα για την δική τους ασφάλεια, αλλά και για την ασφάλεια των πληρωμάτων που επιχειρούν αλλά και για την περίπτωση ο δράστης(αν είναι καταστροφή από ανθρώπινο χέρι) να επιχειρήσει να δράσει καλυμμένος από το πλήθος.
Στην συνέχεια όλα τα πληρώματα και το δυναμικό, ΔΙΝΟΥΝ ΠΑΡΩΝ δια αξιωματικού ή δια ασυρμάτου στο συντονιστικό κέντρο που είναι ΕΠΙΤΟΠΟΥ και συμπληρώνεται λίστα με οχήματα και δυναμικό στην περιοχή που βάση του βήματος 1 τοποθετείται σε συγκεκριμένα σημεία δράσης για βέλτιστα αποτελέσματα.
Δημιουργείται χώρος ανασύνταξης πληρωμάτων (κάπου ανοιχτά και εύκολα προσβάσιμα από 2 και παραπάνω δρόμους) όπως και χώρος συγκέντρωσης πιθανών τραυματιών έτσι ώστε να ξέρουν ΟΛΟΙ που μπορούν να απευθυνθούν αν υπάρχει περιστατικό.
Συγκροτείται σχέδιο επιχείρησης κατά πυρκαγιάς για τον περιορισμό της (μην γελιέστε.. φωτιά άνω των 3 μέτρων σε ύψος και μερικών χλμ μετώπου ΔΕΝ ΣΒΥΝΕΙ .. μόνο περιορίζεται). Με αυτό τον σκοπό , τα οχήματα λαμβάνουν οδηγίες που θα σταθούν για δράση μέχρι νεωτέρας.
Στο όλο αυτό διάστημα υπάρχει ΣΥΝΕΧΗΣ επικοινωνία με το συντονιστικό , για κάθε μεταβολή συνθηκών και αναδιάταξης δυνάμεων.
ΑΝ ΤΟ ΕΧΕΤΕ ΔΕΙ ΚΑΠΟΥ ΑΥΤΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ , ΜΟΥ ΤΟ ΛΕΤΕ ΚΑΙ ΜΕΝΑ.
4. Δράση/Επανάκαμψη/Επιδιόρθωση. Αυτό είναι το καθαρά επιχειρησιακό και δύσκολο μέρος λόγω των μεταβαλλόμενων συνθηκών όπου υπάρχει και συγκεκριμένη προτεραιότητα για την σωστή εφαρμογή. Η λίστα αυτή είναι....
- Πρώτα η ασφάλεια των πληρωμάτων και του δυναμικού. Αν αυτοί τραυματιστούν ...... επιχείρηση τέλος και το έργο έχει πολύ άσχημο τέλος για όλους.. πληρώματα, πολίτες, περιβάλλον.
- Η ασφάλεια των πολιτών. Σε ακραίες συνθήκες και καταστάσεις επιβάλλεται ακόμα και η δια της βίας απομάκρυνση τους από τον χώρο που τελείται η καταστροφή. Αυτό σημαίνει εδώ πως το έργο της ΕΛ.ΑΣ πρέπει να συντονιστεί δια του κέντρου έτσι ώστε να λειτουργήσει σωστά.
- Η ασφάλεια περιουσιών. Είναι σαφές πως πρέπει να υπάρξει δράση για την προστασία της όταν διασφαλιστούν τα δύο παραπάνω. Τα υλικά αγαθά μεν είναι σημαντικά αλλά σε καμία περίπτωση όχι όσο μια ανθρώπινη ζωή.
- Περιβάλλον. Δυστυχώς έρχεται τελευταίο όχι τόσο λόγω αξίας, αλλά όσο της δυσκολίας να μπορέσεις να το σώσεις από μια καταστροφή που δεν μπορεί να ελεγχθεί από ανθρώπινη δύναμη σε όποιο επίπεδο. Εδώ απλά περιορίζεις περισσότερο παρά σώζεις. Σκληρό μεν, αλλά αυτό είναι αληθινό.
Με γνώμονα λοιπόν τα παραπάνω ας μου πει κάποιος που και πότε έχει ακούσει κάτι τέτοιο στα Ελληνικά δεδομένα.. ειδικά όσον αφορά την ασφάλεια πληρωμάτων , υπέρ πάντων όλων.
5. Απολογισμός/Βελτίωση. Είναι ένα πολύ σημαντικό μέρος που στην χώρα μας απλά δεν υπάρχει. Μετά την πλήρη λήξη του έργου έρχεται η στιγμή που κάνεις απολογισμό ζημιών ... αλλά και απολογισμό δράσης ΄΄η όπως λέγεται στο εξωτερικό "debriefing"... Εκεί δημιουργείται μια εικόνα της δράσης όλων.. τι πήγε σωστά.. τι πήγε στραβά.. τι θέλει βελτίωση. Δημιουργείται αναφορά και βάση αυτού συμπληρώνεται εκ νέου ο σχεδιασμός (βήμα 1) για να μπορεί να υπάρξει ιστορικό και να βελτιωθεί την επόμενη φορά τόσο η χρονική όσο και η ποιοτική αντίδραση του μηχανισμού.
Συμπληρωματικά τώρα να αναφέρω πως σε κάθε πόλη/δήμο/κοινότητα θα πρέπει να υπάρχει συγκεκριμένο σχέδιο δράσης/εκκένωσης σε συνεργασία με τον κρατικό μηχανισμό , έτσι ώστε να αποφευχθεί πανικός που θα οδηγήσει σε θύματα (όπως π.χ. στην Ηλεία το 2007) αλλά και να δημιουργηθεί και μια συνεργασία μεταξύ των κατά τόπους εθελοντικών ομάδων με τις δυνάμεις προστασίας.
Αυτό λοιπόν κυρίες και κύριοι λέγεται διαχείριση κρίσεων και καταστροφών με επιγραμματικό μόνο τρόπο, διότι έχει και πολλές άλλες παραμέτρους που θέλουν κανά χρόνο σπουδές. Στην Ελλάδα λοιπόν του 2013 που υπάρχει μόνο ένα ΜΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΜΕΝΟ "Ξενοκράτης" , όπου στους Δήμους δεν υφίσταται καν ο όρος "εκκένωση" και γίνεται στο γόνατο... στην Ελλάδα που οι φωτιές καίνε συνεχώς τα πάντα , κυρίως λόγω έλλειψης συντονισμού και μετά μέσων... να μην απορούμε μετά γιατί κάθε καλοκαίρι θα λέμε τα ίδια και τα ίδια.. αλλά να ευχαριστούμε κιόλας την τύχη μας , διότι δεν έχει γίνει κάτι πολύ πιο σοβαρό εντός αστικού ιστού (π.χ. σεισμός 1999) όπου πάλι θα κάνει ο καθένας ότι του κατέβει.
Αλέξανδρος Νίκλαν
Σύμβουλος Θεμάτων Ασφαλείας
Owner of IISCA (www.iisca.eu)
Το διαβάσαμε στο: http://iisca-blog.blogspot.gr/
Σε συζήτηση χθεσινοβραδινή με συναδέλφους μπήκε το καίριο ερώτημα λοιπόν .. ΓΙΑΤΙ;.... γιατί είναι τόσο δύσκολο με δυνάμεις αρκετά μεγάλες συγκριτικά για τις περιοχές προστασίας να προληφθεί (κυρίως) και να κατασβεστεί μετά μια πυρκαγιά που σίγουρα δεν έχει καμία σχέση με φωτιές π.χ. που έχουν σε Αυστραλία ή ΗΠΑ Η απάντηση είναι μία για μένα.... Έλλειψη γνώσης διαχείρισης κρίσεων και καταστροφών από τον πιο χαμηλόβαθμο μέχρι τον πιο υψηλόβαθμο κρατικό αξιωματούχο στον τομέα προστασίας. Εξηγούμαι.... αυτό που έχω δει σε άλλες χώρες σε καταστάσεις παρόμοιες που περιλαμβάνουν απειλή κατά ανθρώπινης ζωής, αλλά και αυτό που έχω μάθει στα σεμινάρια και εκπαιδεύσεις σε ειδικά μαθήματα από πηγές εξωτερικού είναι το εξής:
Σχεδιασμός, πρόληψη, συντονισμός,επικοινωνία, δράση/επανάκαμψη-επιδιόρθωση, απολογισμός, βελτίωση σε ένα συνεχή αέναο κύκλο ανά περιστατικό. Τι σημαίνει αυτό;
1.Σχεδιασμός.... το κομμάτι αυτό εμπεριέχει την άψογη καταγραφή ΟΛΟΥ ΤΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ προστασίας (Οχήματα, προσωπικό, εξοπλισμός) εθελοντές και επαγγελματίες όπου γίνεται και αξιολόγηση του , συν τοποθέτηση του σε σημεία-περιοχές για την δυνατόν καλύτερη κάλυψη αναγκών. Έτσι αν μείνουμε στην Ελλάδα , θα πρέπει π.χ. σε μια φωτιά ή άλλη καταστροφή σε συγκεκριμένη περιοχή, ο αξιωματικός επικεφαλής να γνωρίζει ότι έχει Χ αριθμό οχημάτων και Χ αριθμό άμεσης δράσης ατόμων συν οτι είναι σε επιφυλακή. Αυτό δίνει την δυνατότητα ΕΞΑΡΧΗΣ να γνωρίζει τις δυνατότητες του και να καλέσει αν και εφόσον χρειάζεται .. ενισχύσεις από το πρώτο λεπτό χωρίς να χαθεί χρόνος.
2. Πρόληψη.. η πρόληψη σαν διαδικασία γίνεται πολύ ευκολότερη με το παραπάνω αφού είναι γνωστά τα μέσα και οι δυνατότητες και μπορεί έτσι κάποιος να οργανώσει την κατάσταση με τέτοιο τρόπο που να έχει τα βέλτιστα αποτελέσματα. Αν δεν γνωρίζεις όμως τι έχεις και που το έχεις , είναι λογικό να το αφήνεις και αναξιοποίητο.
3. Συντονισμός-επικοινωνία. Έχοντας μια πολύ καλή εικόνα στο τι εστί αντιμετώπιση περιστατικού το μόνο που θα πω είναι πως στην Ελλάδα ο συντονισμός και επικοινωνία είναι ένα ανέκδοτο. Θα φέρω παράδειγμα αντιμετώπισης περιστατικού στο εξωτερικό σε πραγματικό χρόνο Το περιστατικό δίνεται... ο χώρος αποκλείεται ΑΜΕΣΑ από την αστυνομία και απομακρύνονται από την επικίνδυνη περιοχή όλοι οι μη σχετιζόμενοι με την επιχείρηση (ακόμα και αν είναι κάτοικοι) πρώτα για την δική τους ασφάλεια, αλλά και για την ασφάλεια των πληρωμάτων που επιχειρούν αλλά και για την περίπτωση ο δράστης(αν είναι καταστροφή από ανθρώπινο χέρι) να επιχειρήσει να δράσει καλυμμένος από το πλήθος.
Στην συνέχεια όλα τα πληρώματα και το δυναμικό, ΔΙΝΟΥΝ ΠΑΡΩΝ δια αξιωματικού ή δια ασυρμάτου στο συντονιστικό κέντρο που είναι ΕΠΙΤΟΠΟΥ και συμπληρώνεται λίστα με οχήματα και δυναμικό στην περιοχή που βάση του βήματος 1 τοποθετείται σε συγκεκριμένα σημεία δράσης για βέλτιστα αποτελέσματα.
Δημιουργείται χώρος ανασύνταξης πληρωμάτων (κάπου ανοιχτά και εύκολα προσβάσιμα από 2 και παραπάνω δρόμους) όπως και χώρος συγκέντρωσης πιθανών τραυματιών έτσι ώστε να ξέρουν ΟΛΟΙ που μπορούν να απευθυνθούν αν υπάρχει περιστατικό.
Συγκροτείται σχέδιο επιχείρησης κατά πυρκαγιάς για τον περιορισμό της (μην γελιέστε.. φωτιά άνω των 3 μέτρων σε ύψος και μερικών χλμ μετώπου ΔΕΝ ΣΒΥΝΕΙ .. μόνο περιορίζεται). Με αυτό τον σκοπό , τα οχήματα λαμβάνουν οδηγίες που θα σταθούν για δράση μέχρι νεωτέρας.
Στο όλο αυτό διάστημα υπάρχει ΣΥΝΕΧΗΣ επικοινωνία με το συντονιστικό , για κάθε μεταβολή συνθηκών και αναδιάταξης δυνάμεων.
ΑΝ ΤΟ ΕΧΕΤΕ ΔΕΙ ΚΑΠΟΥ ΑΥΤΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ , ΜΟΥ ΤΟ ΛΕΤΕ ΚΑΙ ΜΕΝΑ.
4. Δράση/Επανάκαμψη/Επιδιόρθωση. Αυτό είναι το καθαρά επιχειρησιακό και δύσκολο μέρος λόγω των μεταβαλλόμενων συνθηκών όπου υπάρχει και συγκεκριμένη προτεραιότητα για την σωστή εφαρμογή. Η λίστα αυτή είναι....
- Πρώτα η ασφάλεια των πληρωμάτων και του δυναμικού. Αν αυτοί τραυματιστούν ...... επιχείρηση τέλος και το έργο έχει πολύ άσχημο τέλος για όλους.. πληρώματα, πολίτες, περιβάλλον.
- Η ασφάλεια των πολιτών. Σε ακραίες συνθήκες και καταστάσεις επιβάλλεται ακόμα και η δια της βίας απομάκρυνση τους από τον χώρο που τελείται η καταστροφή. Αυτό σημαίνει εδώ πως το έργο της ΕΛ.ΑΣ πρέπει να συντονιστεί δια του κέντρου έτσι ώστε να λειτουργήσει σωστά.
- Η ασφάλεια περιουσιών. Είναι σαφές πως πρέπει να υπάρξει δράση για την προστασία της όταν διασφαλιστούν τα δύο παραπάνω. Τα υλικά αγαθά μεν είναι σημαντικά αλλά σε καμία περίπτωση όχι όσο μια ανθρώπινη ζωή.
- Περιβάλλον. Δυστυχώς έρχεται τελευταίο όχι τόσο λόγω αξίας, αλλά όσο της δυσκολίας να μπορέσεις να το σώσεις από μια καταστροφή που δεν μπορεί να ελεγχθεί από ανθρώπινη δύναμη σε όποιο επίπεδο. Εδώ απλά περιορίζεις περισσότερο παρά σώζεις. Σκληρό μεν, αλλά αυτό είναι αληθινό.
Με γνώμονα λοιπόν τα παραπάνω ας μου πει κάποιος που και πότε έχει ακούσει κάτι τέτοιο στα Ελληνικά δεδομένα.. ειδικά όσον αφορά την ασφάλεια πληρωμάτων , υπέρ πάντων όλων.
5. Απολογισμός/Βελτίωση. Είναι ένα πολύ σημαντικό μέρος που στην χώρα μας απλά δεν υπάρχει. Μετά την πλήρη λήξη του έργου έρχεται η στιγμή που κάνεις απολογισμό ζημιών ... αλλά και απολογισμό δράσης ΄΄η όπως λέγεται στο εξωτερικό "debriefing"... Εκεί δημιουργείται μια εικόνα της δράσης όλων.. τι πήγε σωστά.. τι πήγε στραβά.. τι θέλει βελτίωση. Δημιουργείται αναφορά και βάση αυτού συμπληρώνεται εκ νέου ο σχεδιασμός (βήμα 1) για να μπορεί να υπάρξει ιστορικό και να βελτιωθεί την επόμενη φορά τόσο η χρονική όσο και η ποιοτική αντίδραση του μηχανισμού.
Συμπληρωματικά τώρα να αναφέρω πως σε κάθε πόλη/δήμο/κοινότητα θα πρέπει να υπάρχει συγκεκριμένο σχέδιο δράσης/εκκένωσης σε συνεργασία με τον κρατικό μηχανισμό , έτσι ώστε να αποφευχθεί πανικός που θα οδηγήσει σε θύματα (όπως π.χ. στην Ηλεία το 2007) αλλά και να δημιουργηθεί και μια συνεργασία μεταξύ των κατά τόπους εθελοντικών ομάδων με τις δυνάμεις προστασίας.
Αυτό λοιπόν κυρίες και κύριοι λέγεται διαχείριση κρίσεων και καταστροφών με επιγραμματικό μόνο τρόπο, διότι έχει και πολλές άλλες παραμέτρους που θέλουν κανά χρόνο σπουδές. Στην Ελλάδα λοιπόν του 2013 που υπάρχει μόνο ένα ΜΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΜΕΝΟ "Ξενοκράτης" , όπου στους Δήμους δεν υφίσταται καν ο όρος "εκκένωση" και γίνεται στο γόνατο... στην Ελλάδα που οι φωτιές καίνε συνεχώς τα πάντα , κυρίως λόγω έλλειψης συντονισμού και μετά μέσων... να μην απορούμε μετά γιατί κάθε καλοκαίρι θα λέμε τα ίδια και τα ίδια.. αλλά να ευχαριστούμε κιόλας την τύχη μας , διότι δεν έχει γίνει κάτι πολύ πιο σοβαρό εντός αστικού ιστού (π.χ. σεισμός 1999) όπου πάλι θα κάνει ο καθένας ότι του κατέβει.
Αλέξανδρος Νίκλαν
Σύμβουλος Θεμάτων Ασφαλείας
Owner of IISCA (www.iisca.eu)
Το διαβάσαμε στο: http://iisca-blog.blogspot.gr/
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Ο Λουτσιάνο Γκαλέτι στα... Σταυράκια Ηρακλείου!
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
