2012-09-30 09:12:07
Φωτογραφία για Γρίφος για τους δανειστές οι όροι της στήριξης
Η συνέχιση της στήριξης της Ελλάδας από την ευρωζώνη μπορεί να έχει «κλειδώσει» στο πλέον υψηλό επίπεδο, ωστόσο παραμένουν ακόμη προς διευθέτηση κρίσιμα ζητήματα, που έχουν να κάνουν με την κάλυψη του κόστους της επιμήκυνσης, αλλά και τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους, όπου το ΔΝΤ πιέζει για νέo «κούρεμα» προβληματίζοντας τους Ευρωπαίους εταίρους.

Μετά την υιοθέτηση του «πακέτου» των 11,5 δισ. ευρώ από τους αρχηγούς των κομμάτων που στηρίζουν την κυβέρνηση και το αναμενόμενο «πράσινο φως» της Τρόικας (για τα μέτρα), το παιχνίδι πλέον μεταφέρεται στο γήπεδο των εταίρων μας. Εμείς κάναμε αυτό που μας ζήτησαν, τώρα η μπάλα είναι στα πόδια τους, αυτοί καλούνται να βρουν τις επιμέρους λύσεις.

Τα επόμενα βήματα μέχρι την επίτευξη συμφωνίας-«πακέτο» στη Σύνοδο Κορυφής στις 18 και 19 Οκτωβρίου δεν είναι καθόλου εύκολα για τους πιστωτές μας. Ήδη έχουν ξεκινήσει οι συζητήσεις και οι αντιπαραθέσεις στις οποίες έχουν εμπλακεί κυβερνήσεις, κοινοτικά όργανα και κεντρικές τράπεζες.


Οι συζητήσεις θα ήταν πιο εύκολες μεταξύ των εταίρων εάν δεν υπήρχε η πίεση του ΔΝΤ, το οποίο θεωρεί πως το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο. Το είπε η επικεφαλής του διεθνούς οργανισμού Κριστίν Λαγκάρντ στη διάρκεια της εβδομάδας που πέρασε, τόσο δημόσια όσο και στη συνάντηση που είχε στο Βερολίνο με την καγκελάριο Ανγκελα Μέρκελ.

Με τα σημερινά δεδομένα το βέβαιο είναι πως η Τρόικα θα εισηγηθεί την εκταμίευση της επόμενης δόσης των 31,5 δισ. ευρώ, η οποία θα επιτρέψει την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών, ώστε να μπει ρευστότητα στην αγορά, που είναι και το ζητούμενο.

Από εκεί και πέρα ξεκινούν τα δύσκολα αφού όλα τα ανοικτά ζητήματα είναι αλληλένδετα μεταξύ τους. Η διετής επιμήκυνση του χρόνου δημοσιονομικής προσαρμογής που ζητάει η κυβέρνηση θα πρέπει να θεωρηθεί επίσης δεδομένη, αφού έχουν κατανοήσει πλήρως οι εταίροι μας ότι με τη σημερινή ύφεση το πρόγραμμα δεν βγαίνει χωρίς επιμήκυνση.

Ωστόσο, επιμήκυνση συνεπάγεται και πρόσθετη, πέραν της αρχικά συμφωνηθείσας, χρηματοδότηση της Ελλάδας. Ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας προσδιορίζει το ποσό μεταξύ 13 και 15 δισ. ευρώ. Οι Βρυξέλλες αποφεύγουν εκτιμήσεις αναμένοντας την αξιολόγηση της Τρόικας, ενώ κάποιες πρωτεύουσες της ευρωζώνης μιλούν για πολύ μεγαλύτερο ποσό.

Όποιο κι αν είναι το ποσό, θα πρέπει να βρεθεί και οι συζητήσεις έχουν ξεκινήσει προς αυτήν την κατεύθυνση, παρασκηνιακά σ’ αυτή τη φάση.

Tα σενάρια για τη χρηματοδότηση

Μέχρι πριν από λίγες μέρες ως πιθανότερο φαινόταν το σενάριο να αναζητηθεί η πρόσθετη στήριξη από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και τις κεντρικές τράπεζες των χωρών της ευρωζώνης, οι οποίες κατέχουν ελληνικά ομόλογα που λήγουν την περίοδο 2013-2016. Τα ομόλογα αυτά που τα αγόρασαν στη δευτερογενή αγορά το 2010 σε τιμές αρκετά χαμηλότερες της ονομαστικής τους αξίας θα μπορούσαν να τα διακρατήσουν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Ωστόσο, σημαντικά στελέχη της ΕΚΤ, αλλά και εκπρόσωποι κεντρικών τραπεζών χωρών-μελών, όπως της γερμανικής, αντιτάχθηκαν σ’ αυτήν τη λύση θεωρώντας ότι θα αποτελούσε χρηματοδότηση δημόσιου χρέους, που απαγορεύεται από το καταστατικό τους. Οι διαβουλεύσεις των ηγετών της ευρωζώνης με τον πρόεδρο της ΕΚΤ συνεχίζονται και θα συνεχιστούν και τις επόμενες μέρες.

Απομένουν άλλες δύο πηγές χρηματοδότησης. Είτε να αναλάβουν το βάρος τα κράτη-μέλη της ευρωζώνης ή να ζητηθεί από την Ελλάδα να εκδώσει ομόλογα μικρής διάρκειας. Η πρώτη λύση φαίνεται η λιγότερο πιθανή γιατί η Γερμανία, η Ολλανδία και η Φινλανδία, για εσωτερικούς πολιτικούς λόγους, δεν θέλουν να δώσουν πρόσθετα χρήματα, διότι η κοινή τους γνώμη είναι εχθρική. Συνεπώς η κάλυψη του πρόσθετου ποσού φαίνεται ότι μπορεί να γίνει με μικρής διάρκειας ομόλογα. Ωστόσο, δεν είναι η καλύτερη λύση γιατί μόνο οι ελληνικές τράπεζες θα αγοράζουν κρατικά ομόλογα, αφαιρώντας ρευστότητα από την αγορά.

Τρεις τρόποι για τη νέα απομείωση του δημόσιου χρέους

Στις Βρυξέλλες εκτιμούν ότι θα βρεθεί λύση στο θέμα της χρηματοδότησης, όμως, εκεί που υπάρχουν σημαντικές δυσκολίες είναι η βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους, όπου το ΔΝΤ επιμένει πως θα πρέπει να υπάρξει και νέο «κούρεμα» ώστε να διασφαλιστεί πως θα υποχωρήσει στο 120% του ΑΕΠ μέχρι το 2020.

Το ΔΝΤ από τα καταστατικό του δεν μπορεί να δανειοδοτεί χώρες των οποίων το πρόγραμμα που εφαρμόζεται δεν οδηγεί σε βιωσιμότητα του χρέους. Για το λόγο αυτό απειλεί τους εταίρους ότι θα σταματήσει τη στήριξη της Ελλάδας. Τα περιθώρια νέας απομείωσης του δημόσιου χρέους είναι πολύ περιορισμένα, ενώ θεωρητικά η απομείωση μπορεί να γίνει με τρεις τρόπους.

Ο πρώτος είναι το «κούρεμα» των διμερών δανείων που έδωσαν οι εταίροι στο πλαίσιο του πρώτου προγράμματος στήριξης. Θα πρέπει, όμως, να αποκλειστεί για πολιτικούς λόγους. Οι Ευρωπαίοι φορολογούμενοι δεν θα δέχονταν ποτέ να επιβαρυνθούν με το χρέος των Ελλήνων.

Ο δεύτερος είναι να δεχθούν δραστικό «κούρεμα» των ελληνικών ομολόγων που κατέχουν η ΕΚΤ και οι κεντρικές τράπεζες, κάτι που είναι δύσκολο εξαιτίας των αντιδράσεων που προαναφέρθηκαν.

Ο τρίτος είναι να μεταφερθούν στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (Ταμείο Διάσωσης) τα 50 δισ. ευρώ που δανείστηκε η Ελλάδα για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Ωστόσο αρνούνται η Γερμανία, η Φινλανδία και η Ολλανδία, οι οποίες θεωρούν ότι τα προβλήματα του παρελθόντος στις τράπεζες θα πρέπει να επιλυθούν από τις ενδιαφερόμενες χώρες και όχι από το Ταμείο Διάσωσης.

Με τα σημερινά δεδομένα η εξεύρεση λύσης φαίνεται ότι είναι μια πολύ δύσκολη εξίσωση. Ωστόσο, θα γίνει μια σημαντική προσπάθεια μέχρι το τέλος και αν δεν βρεθεί φόρμουλα, οι εταίροι θα επιχειρήσουν να κάμψουν τις αντιδράσεις του ΔΝΤ παραπέμποντας το πρόβλημα για αργότερα. Ωστόσο, δεν είναι ό,τι καλύτερο για την Ελλάδα να καλλιεργείται μια κινδυνολογία για το χρέος της χώρας, γιατί δεν θα βοηθήσει τις ιδιωτικοποιήσεις και την έξοδο από την ύφεση και αυτό το γνωρίζουν οι εταίροι.

Νίκος Μπέλλος, στον Τύπο της Κυριακής
liberals10
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΤΟ NEWSNOWGR.COM
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΑΡΘΡΑ