2013-08-19 12:49:17
Τους περισσότερους ίσως να τους ξενίσει και μόνο ο τίτλος. Ελληνισμός και ναζισμός είναι έννοιες που μπορούν να συμβιβασθούν; Μπορούν να συνυπάρξουν;
Και όμως τον τελευταίο καιρό ορισμένοι κοντεύουν να μας πείσουν ότι υπάρχει σύγκληση. Κατακλυζόμαστε από πληροφορίες και άρθρα με βαρύγδουπους τίτλους και συναισθηματικά φορτισμένες εκφράσεις που προσπαθούν να συσχετίσουν τα παραπάνω. Ακούμε για «εκφασισμό των Ελλήνων», «κρούσματα ακραίου ρατσισμού», «δολοφονικές επιθέσεις», «αύξηση ακροδεξιού εξτρεμισμού». Ενώ στα κοινωνικά δίκτυα παρατηρούμε σε κάθε σχετικό διάλογο να υπάρχει πόλωση και διαπληκτισμοί (στην καλύτερη περίπτωση).
Ας ρίξουμε μια ματιά όμως στην πραγματικότητα. Οι περισσότεροι Έλληνες έχουν ακόμα νωπές τις μνήμες από τον εφιάλτη του δεύτερου παγκόσμιου πόλεμου, ο οποίος μην γελιόμαστε δεν έγινε στην αρχαία Ελλάδα. Μόλις πριν 60 περίπου χρόνια τελείωσε, ενώ υπάρχουν ακόμα άνθρωποι ζωντανοί οι οποίοι πολέμησαν ως στρατιώτες την ναζιστική επιδρομή και επέστρεψαν για να αφηγηθούν τα όσα ζήσανε. Δεν χρειάζεται να αναφερθούμε καν στα θύματα τα οποία λίγο πολύ κάθε οικογένεια φέρει σαν πληγή.
Η δική μου γενιά, η οποία πιθανόν να μην έζησε καταστάσεις όπως τον Β΄ΠΠ και τις συνέπειες του ή την μετέπειτα «μαύρη» επταετία, μεγαλώσαμε όμως και γαλουχηθήκαμε στο σπίτι αλλά στο σχολείο ώστε να αντιλαμβανόμαστε τι σημαίνει φασισμός. Όλοι έχουμε εκείνον τον «κοινό φίλο» που ήξερε και έπαιζε το ακορντεόν, όλοι «τιμήσαμε» την επέτειο της 17ης Νοεμβρίου και κάθε χρόνο συζητούσαμε στην τάξη και την παρέα για την χούντα και τον Παπαδόπουλο. Ακόμα και στην καθομιλουμένη η έκφραση «μα τι έχουμε; Χούντα;» έχει λίγο πολύ δαιμονοποιήσει οτιδήποτε απολυταρχικό μέσα μας. Έτσι μεγαλώσαμε, έτσι μάθαμε.
Τώρα ξαφνικά τι συνέβη; Ξύπνησε μια μέρα ο Έλληνας και αποφάσισε να ασπαστεί τον ναζισμό; Πολύ αμφιβάλω. Τότε γιατί τόσος ντόρος; Γιατί τα μέσα δεν σταματάνε από το πρωί έως το βράδυ να μιλάνε για το αυγό του φιδιού που υποτίθεται ότι ήταν γονιμοποιημένο μέσα μας και περίμενε την ευκαιρία να εκκολαφθεί και να έρθει στην επιφάνεια; Είμαστε φασίστες και δεν το γνωρίζαμε; Είναι μια λανθάνουσα κατάσταση η οποία ενυπάρχει μέσα στον Έλληνα και ξαφνικά ξεπρόβαλε;
Θα πρέπει να έχουμε χάσει την σοβαρότητά μας για να συζητάμε τέτοια πράματα.
Τότε τι συμβαίνει και παρουσιάζεται στον δημόσιο λόγο ο Έλληνας ως εκ φύσεως φασίστας, ρατσιστής και εκ γενετής παλιοχαρακτήρας;
Για να θέσω πιο σωστά την ερώτηση. Ποιόν συμφέρει η δημιουργία ενός τέτοιου κλίματος και μιας τέτοιας εντύπωσης; Θα ξεκινήσω με τα περιστατικά τα οποία τώρα τελευταία μου έκαναν φοβερή εντύπωση και προσπάθησα να κατανοήσω. Μιλάω για τις επαναλαμβανόμενες αντιρατσιστικές πορείες. Αν ρίξουμε μια πιο προσεκτική ματιά θα δούμε ότι πάνω κάτω, οι ίδιοι φορείς διοργανώνουν διαδηλώσεις με αυτή την θεματολογία (και καλώς), συχνά «ναυλώνουν» λεωφορεία και επιστρατεύουν τα άτομα τα οποία συμμετέχουν και σε άλλες διαδηλώσεις. «Επαγγελματίες διαδηλωτές» δηλαδή (ένα μέρος, όχι το σύνολο του σώματος). Από την άλλη πλευρά, ιδίως στην Αθήνα παρακολουθούμε τους ίδιους και τους ίδιους περιθωριακούς τύπους που οργανώνονται για να «χτυπήσουν» την διαδήλωση. Αντίστοιχα όταν οι δεύτεροι έχουν κάποια συγκέντρωση βλέπουμε και πάλι το φαινόμενο «διαδήλωση και αντιδιαδήλωση».
Με λίγα λόγια οι ίδιοι και οι ίδιοι, δημιουργούν τις ίδιες συμπλοκές. Σχεδόν με χουλιγκανική μανία ο ένας επιτίθεται στον άλλον. Ακρότητες για τις οποίες προκαλούνται οι υπόλοιποι να λάβουν θέση και χωρίς να αποδέχονται τις πράξεις καμίας μεριάς. Υπό το (φασιστικό πρίσμα, "είτε είσαι μαζί μας, είτε εναντίον μας") καλούνται να επιλέξουν στρατόπεδο.
Σε αυτό το σημείο είναι που διερωτήθηκα. Οι τόσο συχνές αντιρατσιστικές διαδηλώσεις τελικά παράγουν το επιθυμητό αποτέλεσμα; Ας είμαστε λίγο σχολαστικοί. Μήπως εν τέλει παράγεται το αντίθετο αποτέλεσμα. Ασφαλώς και ο φασισμός και ρατσισμός θα πρέπει να καταδικάζονται και να αποδοκιμάζονται με δημόσιο λόγο και δραστηριότητα. Αν δούμε όμως λίγο πιο προσεκτικά, θα διαπιστώσουμε ότι όλο αυτό το πανηγύρι που έχει στηθεί, στην ουσία πολώνει και τελικά φέρνει αντίθετες αντιδράσεις. Θα εξηγήσω αμέσως.
Όταν υπάρχουν ανόητες γενικεύσεις και ετικετοποίηση ολόκληρων κοινωνικών ομάδων. Όταν κατηγοριοποιούνται άτομα και δραστηριότητες, αυτό στην ουσία ενεργεί ως αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Πιο απλά όταν κάποιος «χαρακτηρίζεται» ως ρατσιστής για μια «σχετικά ήπια» θέση, αυτό θα έχει ως αντίδραση να πολώσει την θέση του με ακόμα πιο ακραία επιχειρήματα για να αμυνθεί, επιχειρήματα τα οποία πιθανόν και να μην υποστηρίζει καν. Τελικά και τα δύο μέρη θα οδηγηθούν σε ακόμα πιο ακραίες θέσεις, ενώ υποσυνείδητα θα πέσουν όλες οι άμυνες και θα υιοθετήσουν την ταμπέλα που τους αποδίδεται ως δική τους. Θα παραθέσω ένα παράδειγμα για να είμαι πιο σαφής. Η τοποθέτηση κάποιου ότι αποφεύγει να κάθεται δίπλα σε αλλοδαπούς στα λεωφορεία γιατί μυρίζουν (λογικό γιατί οι άνθρωποι εργάζονται και ιδρώνουν), ενδεχομένως να οδηγήσει σε μια επιθετική απόκριση τύπου «είσαι ρατσιστής και μισάνθρωπος». Αλυσιδωτά ο πρώτος θα οδηγηθεί σε στερεότυπες απαντήσεις ας πούμε, «ότι πολλοί είναι φορείς ασθενειών», για να υπεραμυνθεί της θέσης του. Αυτό θα οδηγήσει σε ακόμα πιο ακραία απάντηση. Στο τέλος ο διάλογος θα καταλήξει ενδεχομένως σε καβγά, χωρίς να ήταν η αρχική πρόθεση των ομιλητών να θίξουν κάποια ομάδα ή να ετικετοποιηθεί ο συνομιλητής αντίστοιχα.
Το παραπάνω παράδειγμα μπορούμε να το ανάγουμε σε ένα πιο υψηλό επίπεδο, για το πώς η λειτουργεί η ομαδική πόλωση μέσα στην κοινωνία και πως τελικά οδηγεί σε τοποθετήσεις ακραίες τις οποίες ενδεχομένως να μην εκπροσωπούν τους φορείς τους. Δεν υποστηρίζουμε ότι δεν υπάρχουν περιθωριακές ομάδες οι οποίες λειτουργούν και ενστερνίζονται ακραίες ιδεολογίες. Κάτι τέτοιο θα ήταν κοντόφθαλμο. Ωστόσο, ας είμαστε ρεαλιστές. Είναι αυτοί οι περιθωριακοί τύποι, που δεν διατάζουν να βλάψουν τους συνανθρώπους τους χωρίς καμία ενοχή η πλειοψηφία; Εσείς προσωπικά έχετε επιτεθεί απρόκλητα με ρατσιστική διάθεση (έστω και φραστικά) εναντίον κάποιου μετανάστη; Γνωρίζετε πολλούς από το περιβάλλον σας που να επιτίθενται σε συνανθρώπους τους, έτσι, από χούι;
Ας δούμε και ένα άλλο θέμα, πέρα από την βία για να τελειώνουμε και με αυτό. Μου φαίνεται σχεδόν αδύνατο κάποιος να υποστηρίζει θέσεις σχετικά με βιολογική ανωτερότητα φυλής. Ο ίδιος ιός που προσβάλει και σκοτώνει τον άλλον, ανεξαρτήτου προελεύσεως και χρώματος, προσβάλει και σκοτώνει εμένα με τον ίδιο τρόπο. Η ίδια σάρκα και οστά, το ίδιο καρδιαγγειακό και κυκλοφορικό σύστημα έχουμε όλοι μας ανεξαρτήτως προέλευση και φυλής. Οπότε είναι παράλογο να υποστηρίζει κανείς την βιολογική ανωτερότητα.
Τελικά όμως ποιος ευνοείται από αυτήν την τεχνητή πόλωση. Ποιος έχει όφελος με το να τοποθετεί κοινωνικές ομάδες σε αντιπαράθεση; Μαντέψτε. Ασφαλώς αυτοί οι οποίοι ευνοούνται είναι τα ίδια τα άκρα. Δεν χρειάζεται να επιχειρηματολογήσω για το πώς το ένα άκρο πολώνει/τονώνει το άλλο. Δεν θα ήταν υπερβολή ότι πολλοί αυτόκλητοι υπερασπιστές και από τις δύο μεριές, παρακαλούν να συμβεί κάποιο μη αναστρέψιμο περιστατικό προκειμένου να αναλάβουν τους «ρόλους τους» και να καρπωθούν το πολιτικό όφελος. Ναι, πολλοί από αυτούς που τσιρίζουν για τα δικαιώματα και των μεν και των δε, εύχονται να υπάρξει κάποιο θύμα. Ίσως και να τροφοδοτούν και καταστάσεις προκειμένου να συμβεί κάποιο περιστατικό.
Αφού λοιπόν απομυθοποιήσαμε τον ρομαντισμό ορισμένων και αφού υπενθυμίσουμε την καταδίκη κάθε ακρότητας, μπορούμε να συνοψίσουμε στο γεγονός ότι τα άκρα πολλαπλασιάζουν την ακραία επιχειρηματολογία προκειμένου μεταξύ άλλων να προκαλέσουν την αντίδραση από το έτερο άκρο. Και οι δύο βγαίνουν κερδισμένοι. Είναι μέσα στα πλαίσια της δραστηριότητάς τους λοιπόν να παρουσιάζουν τους μισούς Έλληνες ως αδίστακτους φασίστες, σαν νεοναζί και ρατσιστές, προκειμένου να μοιράσουν το χρέος της ευθύνης που θα οδηγήσει τους υπόλοιπους σε σημείο τέτοιο (συνήθως πιο ακραίο από το κανονικό τους) που να αμυνθεί έναντι στην υποτιθέμενη "επικείμενη απειλή". Το ίδιο τέχνασμα φυσικά χρησιμοποιείται και από το άλλο άκρο με δηλώσεις που χτυπάνε απευθείας σε ευαίσθητα κύτταρα του εγκεφάλου, σχετικά με επικείμενο αφελληνισμό, «ξένοι στον ίδιο μας τον τόπο» και πρωτοκαθεδρίες στην εγκληματικότητα. Δυστυχώς τον τελευταίο καιρό παρατηρείται η τάση και από «κόμματα εξουσίας» να υιοθετούν τέτοιες τακτικές υπερτονίζοντας τις θέσεις του ενός ή του άλλου άκρου, προκειμένου να λάβουν τα πολιτικά οφέλη. Στην ουσία όμως πέφτουν θύματα της ίδιας τους της προπαγάνδας, αφού πολύ λίγο ωφελούνται, και αφού θεωρούμε ως δεδομένο ότι οι ακραίες ομάδες δεν είναι τίποτα άλλο από την μειοψηφία.
Εκεί που θέλω να καταλήξω είναι ότι θα πρέπει να έχουμε εμείς αφενός μια πιο κριτική ματιά έναντι σε γενικεύσεις οι οποίες κατηγοριοποιούν ανθρώπους και αποδίδουν σε μάζες κάποια ιδεολογία και αφετέρου αυτοί που δημιουργούν αυτό το κλίμα θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί ώστε να μην πυροδοτούν και πολώνουν, γιατί έτσι, ενδεχομένως να τροφοδοτούν αυτό που διατείνονται ότι πολεμούν.
Τι θα πρέπει όμως να κάνουμε; Να αγνοήσουμε την ύπαρξη αυτών των ακροτήτων; Να επαναπαυθούμε; Οχι. Το άρθρο αυτό δεν επιδοκιμάζει το εφησυχασμό. Αποδοκιμάζει όμως την ακραία διάσταση που δίδεται σε αυτό το θέμα και τις αυθαίρετες γενικεύσεις που προβάλλονται ως δεδομένο από τα μέσα μαζικής "ενημέρωσης", προκειμένου να επηρεάσουν τον τρόπο σκέψης μας και να αλλοιώσουν την αλήθεια. Οι περισσότεροι Έλληνες δεν είναι φασίστες και νεοναζί. Οι περισσότεροι ανήκουν στις υγιείς δυνάμεις της χώρας, που ίσως να είναι αρκετά απασχολημένοι με τον βιοπορισμό τους ώστε να μην επιδίδονται σε σχολιασμούς στο internet και σε δραστηριότητες οι οποίες βλέπουν το φως της "δημοσιότητας". Το άρθρο αυτό υποστηρίζει ότι θα πρέπει να κρατάμε την ψυχραιμία μας και σκεφτόμαστε λογικά και κριτικά σε ότι μας πασάρουν. Επίσης θεωρώ πως αν δεν "διαλέξουμε στρατόπεδό" και δεν ταϊσουμε τα άκρα προσπαθώντας να τα εκλογικεύσουμε, οι ίδιοι θα περιθωριοποιηθούν και θα τεθούν εκεί που είναι η θέση τους.
Αν και θα είχε πολύ ενδιαφέρον η συζήτηση πάνω στο θέμα, παρακάλεσα τους διαχειριστές της ιστοσελίδας να απενεργοποιήσουν τα σχόλια στο άρθρο, προκειμένου να αποφευχθεί το συνήθες σκηνικό με τους ίδιους και τους ίδιους ανεγκέφαλους που μολύνουν το internet.
Οπότε το άρθρο ας προβληματίσει μόνο, ώστε να μην χειραγωγούμαστε από όλους αυτούς που νομίζουν ότι μπορούν να παίζουν με το μυαλό μας, είτε προέρχονται από την εγχώρια ή από την ξένη "αγορά".
Υ.Γ. Διευκρινίζεται ότι ο τίτλος και η εικόνα δεν τέθηκαν για να προκαλέσουν το κλικ όπως κάνουν οι περισσότερες σελίδες με τους συναισθηματικά φορτισμένους τίτλους και εικόνες. Ο λόγος που τέθηκαν είναι για να ξενίσουν έστω για την μια στιγμή που βλέπουμε αυτά τα δύο πλάι πλάι και να αναλογιστούμε την διαφορά τους.
Α.Γ.
http://www.analyze-news.com
Και όμως τον τελευταίο καιρό ορισμένοι κοντεύουν να μας πείσουν ότι υπάρχει σύγκληση. Κατακλυζόμαστε από πληροφορίες και άρθρα με βαρύγδουπους τίτλους και συναισθηματικά φορτισμένες εκφράσεις που προσπαθούν να συσχετίσουν τα παραπάνω. Ακούμε για «εκφασισμό των Ελλήνων», «κρούσματα ακραίου ρατσισμού», «δολοφονικές επιθέσεις», «αύξηση ακροδεξιού εξτρεμισμού». Ενώ στα κοινωνικά δίκτυα παρατηρούμε σε κάθε σχετικό διάλογο να υπάρχει πόλωση και διαπληκτισμοί (στην καλύτερη περίπτωση).
Ας ρίξουμε μια ματιά όμως στην πραγματικότητα. Οι περισσότεροι Έλληνες έχουν ακόμα νωπές τις μνήμες από τον εφιάλτη του δεύτερου παγκόσμιου πόλεμου, ο οποίος μην γελιόμαστε δεν έγινε στην αρχαία Ελλάδα. Μόλις πριν 60 περίπου χρόνια τελείωσε, ενώ υπάρχουν ακόμα άνθρωποι ζωντανοί οι οποίοι πολέμησαν ως στρατιώτες την ναζιστική επιδρομή και επέστρεψαν για να αφηγηθούν τα όσα ζήσανε. Δεν χρειάζεται να αναφερθούμε καν στα θύματα τα οποία λίγο πολύ κάθε οικογένεια φέρει σαν πληγή.
Η δική μου γενιά, η οποία πιθανόν να μην έζησε καταστάσεις όπως τον Β΄ΠΠ και τις συνέπειες του ή την μετέπειτα «μαύρη» επταετία, μεγαλώσαμε όμως και γαλουχηθήκαμε στο σπίτι αλλά στο σχολείο ώστε να αντιλαμβανόμαστε τι σημαίνει φασισμός. Όλοι έχουμε εκείνον τον «κοινό φίλο» που ήξερε και έπαιζε το ακορντεόν, όλοι «τιμήσαμε» την επέτειο της 17ης Νοεμβρίου και κάθε χρόνο συζητούσαμε στην τάξη και την παρέα για την χούντα και τον Παπαδόπουλο. Ακόμα και στην καθομιλουμένη η έκφραση «μα τι έχουμε; Χούντα;» έχει λίγο πολύ δαιμονοποιήσει οτιδήποτε απολυταρχικό μέσα μας. Έτσι μεγαλώσαμε, έτσι μάθαμε.
Τώρα ξαφνικά τι συνέβη; Ξύπνησε μια μέρα ο Έλληνας και αποφάσισε να ασπαστεί τον ναζισμό; Πολύ αμφιβάλω. Τότε γιατί τόσος ντόρος; Γιατί τα μέσα δεν σταματάνε από το πρωί έως το βράδυ να μιλάνε για το αυγό του φιδιού που υποτίθεται ότι ήταν γονιμοποιημένο μέσα μας και περίμενε την ευκαιρία να εκκολαφθεί και να έρθει στην επιφάνεια; Είμαστε φασίστες και δεν το γνωρίζαμε; Είναι μια λανθάνουσα κατάσταση η οποία ενυπάρχει μέσα στον Έλληνα και ξαφνικά ξεπρόβαλε;
Θα πρέπει να έχουμε χάσει την σοβαρότητά μας για να συζητάμε τέτοια πράματα.
Τότε τι συμβαίνει και παρουσιάζεται στον δημόσιο λόγο ο Έλληνας ως εκ φύσεως φασίστας, ρατσιστής και εκ γενετής παλιοχαρακτήρας;
Για να θέσω πιο σωστά την ερώτηση. Ποιόν συμφέρει η δημιουργία ενός τέτοιου κλίματος και μιας τέτοιας εντύπωσης; Θα ξεκινήσω με τα περιστατικά τα οποία τώρα τελευταία μου έκαναν φοβερή εντύπωση και προσπάθησα να κατανοήσω. Μιλάω για τις επαναλαμβανόμενες αντιρατσιστικές πορείες. Αν ρίξουμε μια πιο προσεκτική ματιά θα δούμε ότι πάνω κάτω, οι ίδιοι φορείς διοργανώνουν διαδηλώσεις με αυτή την θεματολογία (και καλώς), συχνά «ναυλώνουν» λεωφορεία και επιστρατεύουν τα άτομα τα οποία συμμετέχουν και σε άλλες διαδηλώσεις. «Επαγγελματίες διαδηλωτές» δηλαδή (ένα μέρος, όχι το σύνολο του σώματος). Από την άλλη πλευρά, ιδίως στην Αθήνα παρακολουθούμε τους ίδιους και τους ίδιους περιθωριακούς τύπους που οργανώνονται για να «χτυπήσουν» την διαδήλωση. Αντίστοιχα όταν οι δεύτεροι έχουν κάποια συγκέντρωση βλέπουμε και πάλι το φαινόμενο «διαδήλωση και αντιδιαδήλωση».
Με λίγα λόγια οι ίδιοι και οι ίδιοι, δημιουργούν τις ίδιες συμπλοκές. Σχεδόν με χουλιγκανική μανία ο ένας επιτίθεται στον άλλον. Ακρότητες για τις οποίες προκαλούνται οι υπόλοιποι να λάβουν θέση και χωρίς να αποδέχονται τις πράξεις καμίας μεριάς. Υπό το (φασιστικό πρίσμα, "είτε είσαι μαζί μας, είτε εναντίον μας") καλούνται να επιλέξουν στρατόπεδο.
Σε αυτό το σημείο είναι που διερωτήθηκα. Οι τόσο συχνές αντιρατσιστικές διαδηλώσεις τελικά παράγουν το επιθυμητό αποτέλεσμα; Ας είμαστε λίγο σχολαστικοί. Μήπως εν τέλει παράγεται το αντίθετο αποτέλεσμα. Ασφαλώς και ο φασισμός και ρατσισμός θα πρέπει να καταδικάζονται και να αποδοκιμάζονται με δημόσιο λόγο και δραστηριότητα. Αν δούμε όμως λίγο πιο προσεκτικά, θα διαπιστώσουμε ότι όλο αυτό το πανηγύρι που έχει στηθεί, στην ουσία πολώνει και τελικά φέρνει αντίθετες αντιδράσεις. Θα εξηγήσω αμέσως.
Όταν υπάρχουν ανόητες γενικεύσεις και ετικετοποίηση ολόκληρων κοινωνικών ομάδων. Όταν κατηγοριοποιούνται άτομα και δραστηριότητες, αυτό στην ουσία ενεργεί ως αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Πιο απλά όταν κάποιος «χαρακτηρίζεται» ως ρατσιστής για μια «σχετικά ήπια» θέση, αυτό θα έχει ως αντίδραση να πολώσει την θέση του με ακόμα πιο ακραία επιχειρήματα για να αμυνθεί, επιχειρήματα τα οποία πιθανόν και να μην υποστηρίζει καν. Τελικά και τα δύο μέρη θα οδηγηθούν σε ακόμα πιο ακραίες θέσεις, ενώ υποσυνείδητα θα πέσουν όλες οι άμυνες και θα υιοθετήσουν την ταμπέλα που τους αποδίδεται ως δική τους. Θα παραθέσω ένα παράδειγμα για να είμαι πιο σαφής. Η τοποθέτηση κάποιου ότι αποφεύγει να κάθεται δίπλα σε αλλοδαπούς στα λεωφορεία γιατί μυρίζουν (λογικό γιατί οι άνθρωποι εργάζονται και ιδρώνουν), ενδεχομένως να οδηγήσει σε μια επιθετική απόκριση τύπου «είσαι ρατσιστής και μισάνθρωπος». Αλυσιδωτά ο πρώτος θα οδηγηθεί σε στερεότυπες απαντήσεις ας πούμε, «ότι πολλοί είναι φορείς ασθενειών», για να υπεραμυνθεί της θέσης του. Αυτό θα οδηγήσει σε ακόμα πιο ακραία απάντηση. Στο τέλος ο διάλογος θα καταλήξει ενδεχομένως σε καβγά, χωρίς να ήταν η αρχική πρόθεση των ομιλητών να θίξουν κάποια ομάδα ή να ετικετοποιηθεί ο συνομιλητής αντίστοιχα.
Το παραπάνω παράδειγμα μπορούμε να το ανάγουμε σε ένα πιο υψηλό επίπεδο, για το πώς η λειτουργεί η ομαδική πόλωση μέσα στην κοινωνία και πως τελικά οδηγεί σε τοποθετήσεις ακραίες τις οποίες ενδεχομένως να μην εκπροσωπούν τους φορείς τους. Δεν υποστηρίζουμε ότι δεν υπάρχουν περιθωριακές ομάδες οι οποίες λειτουργούν και ενστερνίζονται ακραίες ιδεολογίες. Κάτι τέτοιο θα ήταν κοντόφθαλμο. Ωστόσο, ας είμαστε ρεαλιστές. Είναι αυτοί οι περιθωριακοί τύποι, που δεν διατάζουν να βλάψουν τους συνανθρώπους τους χωρίς καμία ενοχή η πλειοψηφία; Εσείς προσωπικά έχετε επιτεθεί απρόκλητα με ρατσιστική διάθεση (έστω και φραστικά) εναντίον κάποιου μετανάστη; Γνωρίζετε πολλούς από το περιβάλλον σας που να επιτίθενται σε συνανθρώπους τους, έτσι, από χούι;
Ας δούμε και ένα άλλο θέμα, πέρα από την βία για να τελειώνουμε και με αυτό. Μου φαίνεται σχεδόν αδύνατο κάποιος να υποστηρίζει θέσεις σχετικά με βιολογική ανωτερότητα φυλής. Ο ίδιος ιός που προσβάλει και σκοτώνει τον άλλον, ανεξαρτήτου προελεύσεως και χρώματος, προσβάλει και σκοτώνει εμένα με τον ίδιο τρόπο. Η ίδια σάρκα και οστά, το ίδιο καρδιαγγειακό και κυκλοφορικό σύστημα έχουμε όλοι μας ανεξαρτήτως προέλευση και φυλής. Οπότε είναι παράλογο να υποστηρίζει κανείς την βιολογική ανωτερότητα.
Τελικά όμως ποιος ευνοείται από αυτήν την τεχνητή πόλωση. Ποιος έχει όφελος με το να τοποθετεί κοινωνικές ομάδες σε αντιπαράθεση; Μαντέψτε. Ασφαλώς αυτοί οι οποίοι ευνοούνται είναι τα ίδια τα άκρα. Δεν χρειάζεται να επιχειρηματολογήσω για το πώς το ένα άκρο πολώνει/τονώνει το άλλο. Δεν θα ήταν υπερβολή ότι πολλοί αυτόκλητοι υπερασπιστές και από τις δύο μεριές, παρακαλούν να συμβεί κάποιο μη αναστρέψιμο περιστατικό προκειμένου να αναλάβουν τους «ρόλους τους» και να καρπωθούν το πολιτικό όφελος. Ναι, πολλοί από αυτούς που τσιρίζουν για τα δικαιώματα και των μεν και των δε, εύχονται να υπάρξει κάποιο θύμα. Ίσως και να τροφοδοτούν και καταστάσεις προκειμένου να συμβεί κάποιο περιστατικό.
Αφού λοιπόν απομυθοποιήσαμε τον ρομαντισμό ορισμένων και αφού υπενθυμίσουμε την καταδίκη κάθε ακρότητας, μπορούμε να συνοψίσουμε στο γεγονός ότι τα άκρα πολλαπλασιάζουν την ακραία επιχειρηματολογία προκειμένου μεταξύ άλλων να προκαλέσουν την αντίδραση από το έτερο άκρο. Και οι δύο βγαίνουν κερδισμένοι. Είναι μέσα στα πλαίσια της δραστηριότητάς τους λοιπόν να παρουσιάζουν τους μισούς Έλληνες ως αδίστακτους φασίστες, σαν νεοναζί και ρατσιστές, προκειμένου να μοιράσουν το χρέος της ευθύνης που θα οδηγήσει τους υπόλοιπους σε σημείο τέτοιο (συνήθως πιο ακραίο από το κανονικό τους) που να αμυνθεί έναντι στην υποτιθέμενη "επικείμενη απειλή". Το ίδιο τέχνασμα φυσικά χρησιμοποιείται και από το άλλο άκρο με δηλώσεις που χτυπάνε απευθείας σε ευαίσθητα κύτταρα του εγκεφάλου, σχετικά με επικείμενο αφελληνισμό, «ξένοι στον ίδιο μας τον τόπο» και πρωτοκαθεδρίες στην εγκληματικότητα. Δυστυχώς τον τελευταίο καιρό παρατηρείται η τάση και από «κόμματα εξουσίας» να υιοθετούν τέτοιες τακτικές υπερτονίζοντας τις θέσεις του ενός ή του άλλου άκρου, προκειμένου να λάβουν τα πολιτικά οφέλη. Στην ουσία όμως πέφτουν θύματα της ίδιας τους της προπαγάνδας, αφού πολύ λίγο ωφελούνται, και αφού θεωρούμε ως δεδομένο ότι οι ακραίες ομάδες δεν είναι τίποτα άλλο από την μειοψηφία.
Εκεί που θέλω να καταλήξω είναι ότι θα πρέπει να έχουμε εμείς αφενός μια πιο κριτική ματιά έναντι σε γενικεύσεις οι οποίες κατηγοριοποιούν ανθρώπους και αποδίδουν σε μάζες κάποια ιδεολογία και αφετέρου αυτοί που δημιουργούν αυτό το κλίμα θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί ώστε να μην πυροδοτούν και πολώνουν, γιατί έτσι, ενδεχομένως να τροφοδοτούν αυτό που διατείνονται ότι πολεμούν.
Τι θα πρέπει όμως να κάνουμε; Να αγνοήσουμε την ύπαρξη αυτών των ακροτήτων; Να επαναπαυθούμε; Οχι. Το άρθρο αυτό δεν επιδοκιμάζει το εφησυχασμό. Αποδοκιμάζει όμως την ακραία διάσταση που δίδεται σε αυτό το θέμα και τις αυθαίρετες γενικεύσεις που προβάλλονται ως δεδομένο από τα μέσα μαζικής "ενημέρωσης", προκειμένου να επηρεάσουν τον τρόπο σκέψης μας και να αλλοιώσουν την αλήθεια. Οι περισσότεροι Έλληνες δεν είναι φασίστες και νεοναζί. Οι περισσότεροι ανήκουν στις υγιείς δυνάμεις της χώρας, που ίσως να είναι αρκετά απασχολημένοι με τον βιοπορισμό τους ώστε να μην επιδίδονται σε σχολιασμούς στο internet και σε δραστηριότητες οι οποίες βλέπουν το φως της "δημοσιότητας". Το άρθρο αυτό υποστηρίζει ότι θα πρέπει να κρατάμε την ψυχραιμία μας και σκεφτόμαστε λογικά και κριτικά σε ότι μας πασάρουν. Επίσης θεωρώ πως αν δεν "διαλέξουμε στρατόπεδό" και δεν ταϊσουμε τα άκρα προσπαθώντας να τα εκλογικεύσουμε, οι ίδιοι θα περιθωριοποιηθούν και θα τεθούν εκεί που είναι η θέση τους.
Αν και θα είχε πολύ ενδιαφέρον η συζήτηση πάνω στο θέμα, παρακάλεσα τους διαχειριστές της ιστοσελίδας να απενεργοποιήσουν τα σχόλια στο άρθρο, προκειμένου να αποφευχθεί το συνήθες σκηνικό με τους ίδιους και τους ίδιους ανεγκέφαλους που μολύνουν το internet.
Οπότε το άρθρο ας προβληματίσει μόνο, ώστε να μην χειραγωγούμαστε από όλους αυτούς που νομίζουν ότι μπορούν να παίζουν με το μυαλό μας, είτε προέρχονται από την εγχώρια ή από την ξένη "αγορά".
Υ.Γ. Διευκρινίζεται ότι ο τίτλος και η εικόνα δεν τέθηκαν για να προκαλέσουν το κλικ όπως κάνουν οι περισσότερες σελίδες με τους συναισθηματικά φορτισμένους τίτλους και εικόνες. Ο λόγος που τέθηκαν είναι για να ξενίσουν έστω για την μια στιγμή που βλέπουμε αυτά τα δύο πλάι πλάι και να αναλογιστούμε την διαφορά τους.
Α.Γ.
http://www.analyze-news.com
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Ο στρατός ανακατέλαβε θέσεις στην Λαττάκεια
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
