2012-09-02 17:51:02
Φωτογραφία για Η μύτη του Πινόκιο και η λευκή σημαία του Προέδρου
Του Γιάννου Χαραλαμπίδη

Ο πόλεμος κράτους και αγορών και στο διεθνές σύστημα - Οι παράγοντες που επηρεάζουν την κυπριακή οικονομία, οι υποψήφιοι Πρόεδροι, οι μεταρρυθμίσεις και τα μέτρα ανάπτυξης ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ εξόδου από την κρίση και περιφερειακές συγκρούσεις Η οικονομία της Κύπρου, όπως κάθε οικονομία, επηρεάζεται από μια σειρά εσωτερικών και εξωτερικών παραγόντων και εξελίξεων. Και, στη συγκεκριμένη περίπτωση, η κυπριακή οικονομία βρίσκεται εκ των πραγμάτων σε μια κρίσιμη φάση, διότι αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα στον τραπεζικό τομέα, ο οποίος ήταν και παραμένει ένας από τους κεντρικούς πυλώνες ανάπτυξης, αλλά και σοβαρά δημοσιονομικά ελλείμματα. Είναι δε, πρόδηλο ότι κάθε σοβαρό κράτος και Κυβέρνηση που μπορεί να βλέπει πέρα από τη μύτη της, λαμβάνει υπόψη τι συμβαίνει στο ίδιο της το σπίτι και δεν αφήνει τα γεγονότα να την πλακώσουν.

Μεταρρυθμίσεις, λιτότητα και δανεισμοί


Καταγράφοντας τους εσωτερικούς παράγοντες, που επηρεάζουν την κυπριακή οικονομία, θα μπορούσαμε να υποστηρίξουμε τα εξής:

1. Η πρόθεση και η ικανότητα της Κυβέρνησης να διαχειριστεί την κρίση. Η υφιστάμενη Κυβέρνηση αποτυγχάνει εκ των πραγμάτων και συνεπώς οι αγορές στο εξωτερικό, όπως και ο πολίτης στο εσωτερικό, αναζητούν μια νέα Κυβέρνηση και έναν νέο Πρόεδρο, ο οποίος να είναι αξιόπιστος και να μπορεί να διαχειριστεί την κρίση. Ο Πρόεδρος Χριστόφιας ύψωσε άσπρη σημαία. Και η υποψηφιότητα Σταύρου Μαλά, ακόμη και αν ο κ. Μαλάς έχει ικανότητες και καλές προθέσεις, θα κουβαλά τα βάρη και τα λάθη της υφιστάμενης Κυβέρνησης. Θα είναι η συνέχειά της και θα πάσχει από την αναξιοπιστία της. Συνεπώς, η Κύπρος χρειάζεται αλλαγή, για ουσιαστικούς λόγους. Και, προφανώς, οι άλλοι δυο υποψήφιοι, Αναστασιάδης και Λιλλήκας, θα πρέπει να παρουσιάσουν προτάσεις λύσεων και όχι λόγια του αέρα.

2. Η εφαρμογή ριζικών μεταρρυθμίσεων, στη λογική του λιγότερου κράτους για να δημιουργηθούν συνθήκες ανάκαμψης. Από τη στιγμή κατά την οποία η Τρόικα βρίσκεται εντός των πυλών, ως εντολοδόχος των δανειστών μας, είτε θα μας επιβάλει του όρους που θεωρεί ορθούς για να ανακάμψει η οικονομία και να πάρουν πίσω οι δανειστές τα δάνειά τους είτε η Κύπρος θα κηρύξει πτώχευση. Είτε θα παρουσιαστούν εναλλακτικά προς την Τρόικα σενάρια λήψης μέτρων για να μη μειωθούν κατά 15% με 20% οι μισθοί στο δημόσιο, για να μην ανασταλεί ο 13ος μισθός και για να μη φτάσει ο ΦΠΑ στο 21%.

Η υφιστάμενη Κυβέρνηση απέδειξε ότι δεν μπορεί. Και είναι θετικό το γεγονός ότι η αντιπολίτευση θέτει επί τάπητος τη θέση την οποία εξ υπαρχής είχαμε υποστηρίξει περί της δημιουργίας Συμβουλίου για τη Σωτηρία της Οικονομίας με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων μερών, από τα κόμματα ώς τους υποψήφιους Προέδρους, για να διατυπωθούν εναλλακτικές προτάσεις προς την Τρόικα. Διότι, κανείς δεν μπορεί να δεχθεί ότι θα δώσουμε στην Τρόικα λευκή επιταγή. Αυτό θα μας επιβληθεί όπως και στη Ελλάδα, εάν η υφιστάμενη Κυβέρνηση συνεχίζει να αρνείται συνεργασία με την αντιπολίτευση και να δαιμονοποιεί την Τρόικα -την οποία η ίδια κάλεσε- χωρίς για να καταθέτει εναλλακτικές επιλογές.

Το νέο δάνειο θα μπορούσε να θεωρηθεί ως εναλλακτική επιλογή, εάν οι όροι της Μόσχας θα είναι καλύτεροι εκείνων της Τρόικας. Διαφορετικά, ποιος ο λόγος να πάρουμε δάνειο από τη Ρωσία; Και πώς θα το πληρώσουμε στη συνέχεια όταν οι ρυθμοί ανάπτυξης έχουν πρόσημο αρνητικό;

Πυλώνες ανάπτυξης

3. Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ, οικονομική, νομοθετική σταθερότητα και κοινωνική συνοχή. Οι επενδυτές πρέπει να γνωρίζουν ότι, όταν θα επενδύσουν, δεν θα χάσουν τα χρήματά τους. Γι' αυτό:

α) Το τραπεζικό σύστημα επιβάλλεται να επανακτήσει την αξιοπιστία του. Είναι, δε, σφάλμα στρατηγικής σημασίας, όταν ο Πρόεδρος κατηγορεί διεθνώς το τραπεζικό σύστημα της Κύπρου για την κρίση αποφεύγοντας τις δικές του ευθύνες.

Επί τούτου, είναι πρόδηλη η προσπάθεια να χρησιμοποιείται η οικονομία ως εργαλείο μικροκομματικής σταθερότητας. Γεγονός, που τελικά στρέφεται εναντίον των συμφερόντων του πολίτη και του κράτους. Είναι δε, εμφανές ότι η αντιπολίτευση ζητούσε λήψη μέτρων παρότι κάτι τέτοιο ενοχλούσε τον απλό πολίτη και ειδικότερα του δημόσιους υπαλλήλους, οι οποίοι αρχίζουν να συνειδητοποιούν ότι κάθε μέρα που περνά χωρίς τη λήψη μέτρων, σημαίνει το εξής:

Οι απώλειες σε ωφελήματα και μισθούς θα ήταν πολύ λιγότερες, εάν τα μέτρα ελαμβάνονταν χθες, από εκείνες που θα υποστούν οι δημόσιοι υπάλληλοι όταν τα μέτρα θα ληφθούν την επαύριον.

β) Η κρίση θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με σοβαρότητα. Διαφορετικά, υπάρχει ο κίνδυνος να απειληθεί η κοινωνική συνοχή και ειρήνη. Και να χωριστεί ο λαός σε μνημονιακούς και αντιμνημονιακούς και η οικονομία σε έναν φαύλο κύκλο, χωρίς να μπορούμε να βγούμε από μέσα.

γ) Η διατύπωση ελάχιστων κοινών θέσεων από όλους αποτελεί το σημείο εκκίνησης για τους τρόπους με τους οποίους η οικονομία θα εξέλθει της κρίσης και θα οδηγηθεί στην ανάπτυξη, για την οποία απαραίτητες προϋποθέσεις είναι οι σταθερές φορολογίες και νομοθεσίες, καθώς και η αξιοπιστία του τραπεζικού συστήματος και του λοιπού τομέα παροχής υπηρεσιών. Διαφορετικά πώς θα έρθουν επενδύσεις στην Κύπρο;

δ) Με τη λιτότητα και μόνο δεν μπορεί να καταπολεμηθεί το δημόσιο έλλειμμα, ούτε να καταπολεμηθεί το δημόσιο χρέος και οι τόκοι του. Διότι, χωρίς ανάπτυξη θα συρρικνώνεται η παραγωγικότητα και το ΑΕΠ, που σημαίνει ότι, εάν δεν καταπολεμηθεί το δημοσιονομικό έλλειμμα, το χρέος θ' αυξάνεται αντί να μειώνεται και θα οδηγηθούμε σε κυκλικό έλλειμμα. Το οποίο είναι δυνατό να τροφοδοτηθεί από αύξηση των φορολογιών.

Υπάρχει επί τούτου ο κίνδυνος να μειωθούν τα εισοδήματα και ως εκ τούτου και τα έσοδα, όχι μόνο αυτά τα οποία προέρχονται από τους μισθωτούς, αλλά και από τον επιχειρηματικό κόσμο, αφού οι φόροι δεν θα σώσουν ούτε το κράτος ούτε την αγορά. Θα βάλουν σε αμφότερες περιπτώσεις, οι οποίες είναι αλληλένδετες, τη θηλιά στον λαιμό.

4. Η ενίσχυση της ιδιωτικής πρωτοβουλίας και της επιχειρηματικότητας. Των επιχειρήσεων, που σημαίνει τη μελέτη για φορολογικές ελαφρύνσεις ή διευκολύνσεις σε όσους προσλαμβάνουν νέο προσωπικό και σε όσους φέρνουν επενδύσεις από έξω προς τα μέσα βοηθώντας στην ανάπτυξη. Έτσι αφενός περιορίζεται ο δείκτης ανεργίας, αφετέρου αυξάνεται η παραγωγικότητα. Και αρχίζει να λειτουργεί ο κύκλος της ανάπτυξης. Από την άλλη, οι φορολογίες που θεωρητικά θα χάνονται από τις φορολογικές ελαφρύνσεις θα μετατρέπονται σε παραγωγικότητα και ανάπτυξη και θα εισπράττονται στα ίδια και στα μεγαλύτερα ποσά μέσω των μισθών και των λοιπών κύκλων εργασιών, με τις οποίες η όποια επιχείρηση θα συνδέεται.

5. Η εκπόνηση μοντέλου ανάπτυξης επί τη βάσει των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της Κύπρου και δη των φυσικών εθνικών της πλούτων, όπως είναι το φυσικό αέριο, ο ήλιος της και οι νέοι της, σε συνδυασμό με την έρευνα και την τεχνολογία. Ο νέος δρόμος του φυσικού αερίου μεταξύ του Ισραήλ, της Κύπρου, της Ελλάδας και από εκεί με προέκταση την Ιταλία και τη λοιπή Ευρώπη, αποτελεί ταυτοχρόνως έξοδο από την κρίση εφόσον τεθεί κάτω από στρατηγικό σχεδιασμό που θα καλύπτει τα ζητήματα της ασφάλειας, του εμπορίου, της ναυτιλίας και του περιβάλλοντος.

Ακήρυκτος πόλεμος, διάλογος των 5 συν ένα και το κτύπημα του Ισραήλ

ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ των επενδύσεων και του εθνικού πλούτου, όπως είναι το φυσικό αέριο, σχετίζονται και με τους εξωτερικούς παράγοντες. Μεταξύ αυτών καταγράφονται και οι εξής:

1. Η παγκόσμια οικονομική κρίση και η κρίση χρέους στην ευρωζώνη, που επηρεάζει εκ των πραγμάτων την Κύπρο στο πλαίσιο των αλληλεξαρτήσεων. Το φαινόμενο αυτό είναι εμφανές στον τραπεζικό τομέα, ο οποίος έμεινε παγιδευμένος στην έκθεση των ελληνικών ομολόγων.

2. Η ικανότητα και η πολιτική πρόθεση των εταίρων της Κύπρου στην ευρωζώνη να σώσουν την κυπριακή οικονομία. Η θετική πρόθεση διατυπώνεται μέσω του Μηχανισμού Στήριξης. Εκείνο που τίθεται υπό αμφισβήτηση -πράγμα που είναι εμφανές στις περιπτώσεις της Ελλάδας, της Πορτογαλίας και της Ισπανίας- είναι η ικανότητα των τεχνοκρατών της Ε.Ε. να δίδουν αξιόπιστες και αποτελεσματικές λύσεις.

3. Ο ακήρυκτος οικονομικός πόλεμος μεταξύ του κράτους και του ρόλου του στο διεθνές σύστημα από τη μια και των αγορών, δηλαδή τραπεζιτών, των χρηματιστών κ.λπ, από την άλλη. Πρόκειται για έναν ιδιόμορφο πόλεμο εξουσίας σε κρατικό και παγκόσμιο επίπεδο, που τροφοδοτείται από τις αγκυλώσεις τις οποίες εμφανίζει ο καπιταλισμός και εξελίσσεται σε μπούμερανγκ ως προς την εύρυθμη και παραγωγική λειτουργία της αγοράς.

Το φαινόμενο αυτό τροφοδοτείται, επίσης, από την έλλειψη ηγετών εντός της Ε.Ε. και σε παγκόσμια κλίματα, καθώς και της γενικότερης πρακτικής να είναι οι πολιτικοί όμηροι του κεφαλαίου. Με αποτέλεσμα την παραβίαση των γραπτών και άγραφων κανόνων της αγοράς και των κρατών. Και γενικότερα της διεθνούς εννόμου τάξεως. Άρα, ένα από τα βασικά προβλήματα που επηρεάζουν στο πλαίσιο του παγκόσμιου συστήματος και της ευρωζώνης είναι τα δομικά προβλήματα του διεθνούς συστήματος και ο οικονομικός και πολιτικός κατ' επέκτασιν πόλεμος εξουσίας μεταξύ κρατών και αγορών.

4. Η διεθνής πολιτική σταθερότητα και αστάθεια σε περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο, όπως είναι για παράδειγμα η κρίση στη Συρία και η γενίκευσή της. Ή ένα πιθανό κτύπημα του Ισραήλ σε βάρος του Ιράν εάν συνεχίσει το πυρηνικό του πρόγραμμα.

Ήδη, οι ΗΠΑ έχουν μεταπείσει τους Ισραηλινούς να μην προχωρήσουν σε οποιαδήποτε στρατιωτική δράση ώς το τέλος του έτους, αφού μέσω του διαλόγου των 5 συν 1, δηλαδή των πέντε μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας και της Ε.Ε. με το Ιράν, επιχειρείται να εξευρεθεί φόρμουλα αποφυγής για τα χειρότερα. Οι ΗΠΑ με το Ισραήλ θα μελετήσουν εκ νέου την κατάσταση περί τις αρχές του έτους, γεγονός που συμπίπτει με την αλλαγή φρουράς στην Προεδρία της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Μια κρίση του Ισραήλ με το Ιράν ή των ΗΠΑ και του Ισραήλ με το Ιράν θα προκαλέσει αύξηση της τιμής του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, αύξηση τιμών και νέα προβλήματα στην παγκόσμια αγορά. Συνεπώς, εάν θα πραγματοποιηθούν πόλεμοι ή όχι και πού, είναι ζητήματα που αφορούν και την Κύπρο. Είναι ζητήματα, τα οποία θα πρέπει να ληφθούν υπόψη από την επόμενη Κυβέρνηση και το σύνολο του πολιτικού, επιχειρηματικού και τραπεζικού κόσμου, καθώς και των συντεχνιών.

Προσδοκώντας στη διάψευση

Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ της Κύπρου λειτουργεί στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης, της ευρωζώνης και της Ε.Ε., καθώς και στη βάση των δικών της ιδιαιτεροτήτων είτε αυτές αφορούν στο εσωτερικό είτε στο εξωτερικό. Και θα πρέπει, προφανώς, να μελετώνται σε στρατηγικό επίπεδο από την πολιτική μας ηγεσία, η οποία δυστυχώς -και ειδικώς η Κυβέρνηση- δεν μας έχει συνηθίσει να ενεργεί σε αυτήν τη λογική και πρακτική.

Η συνήθης πρακτική είναι ότι η κομματική ηγεσία, πλην εξαιρέσεων, βλέπει ώς εκεί που θίγονται ή εξυπηρετούνται τα δικά της προσωπικά ή κομματικά συμφέροντα. Με άλλα λόγια, το σύστημα δεν μπορεί να δει πέραν της κομματικής του μύτης, η οποία -λόγω των «θα», των υποσχέσεων και των ψεμάτων- μεγαλώνει όπως του Πινόκιο! Επειδή ενόσω ζούμε ελπίζουμε, προσδοκούμε στην έκπληξη. Και στη διάψευση.
InfoGnomon
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΤΟ NEWSNOWGR.COM
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΑΡΘΡΑ